Wstęp
W 2005 roku Związek Nauczycielstwa Polskiego, jeden z najstarszych związków zawodowych w Polsce, obchodził jubileusz 100-lecia. Ten wspaniały jubileusz stał się okazją do wydania okolicznościowej monografii, poświęconej działalności Związku Nauczycielstwa Polskiego na Ziemi Staszowskiej. Punktem wyjścia do wydania niniejszej publikacji stały się materiały zebrane w latach 90-tych przez Komisję Historyczną działającą przy Zarządzie Oddziału ZNP w Staszowie. Komisja ta pracująca przez 4 lata pod przewodnictwem Aliny Kowalczewskiej zgromadziła i opracowała materiał poświęcony nauczycielom tajnego nauczania oraz nauczycielom działającym w ZNP. Komisja publikowała te materiały w kolejnych numerach „Gońca Staszowskiego” oraz wydała w maszynopisie kilkadziesiąt egzemplarzy swojej bezcennej pracy. W niniejszej publikacji pierwszy rozdział poświęcono działalności Związku na Ziemi Staszowskiej. Starano się odtworzyć historię Związku od okresu międzywojennego do roku 2005. Niestety o działalności ZNP w okresie międzywojennym w Staszowie lub innych miasteczkach wchodzących obecnie w skład powiatu staszowskiego nie zachowało się zbyt wiele informacji. Znacznie bogatsze źródła dotyczą okresu po II wojnie światowej. Taki też rys naszego Związku został zawarty w I rozdziale.  Drugi rozdział to efekt pracy Komisji Historycznej z lat 90-tych. Bez nanoszenia żadnych zmian włączono publikację noszącą tytuł „Nauczyciele tajnego nauczania na Ziemi Staszowskiej” wydaną w 1993 roku. Rozdział trzeci noszący tytuł „Nauczyciele Ziemi Staszowskiej” to również efekt pracy wspomnianej już Komisji Historycznej. Rozdział zawierający biografie zasłużonych działaczy związkowych został poprawiony i powiększony o kolejne biografie. Niestety nie wszystkie biografie zasłużonych nauczycieli zostały uaktualnione i zapisane w niniejszym rozdziale z przyczyn od nas niezależnych. Jako czwarty rozdział załączyliśmy „Rys działalności Staszowskiego Chóru Nauczycielskiego” autorstwa Marii Żmudy. Staszowski chór od początku swego istnienia nierozerwalnie związany był ze Związkiem Nauczycielstwa Polskiego stąd nieprzypadkowo poświęciliśmy mu osobny rozdział. Całość naszej publikacji traktujemy jako przyczynek do dalszych badań. Jako wstęp do większej monografii poświęconej nauczycielom Ziemi Staszowskiej.